Aanpak van roetschorsziekte

Roetschorsziekte wordt veroorzaakt door een schimmel die in grote getale leeft onder de bast van zwakke of dode esdoorns. De hoeveelheid schimmelsporen neemt vaak in korte tijd explosief toe waardoor een al zwakke boom af zal sterven. Aantasting met roetschorsziekte is meestal het gevolg van droogtestress in de zomer.

Protocol voor de aanpak van roetschorsziekte

De aanpak van roetschorsziekte vergt alle aandacht. Op het moment dat zwakke of dode bomen met roetschorsziekte gerooid moet worden, komen de schimmelsporen door het zagen en verwerken van het hout in grote hoeveelheden vrij. Inademing van die schimmelsporen kan chronische longontsteking veroorzaken. Zusterbedrijf Terra Nostra, gespecialiseerd in boomtechnisch- en bodemonderzoek, heeft samen met Nederlandse arbodienst Stigas een protocol voor de aanpak van roetschorsziekte ontwikkeld. De boomspecialisten van Nationale Bomenbank werken volgens dit protocol in de aanpak van roetschorsziekte en beschikken over de benodigde gespecialiseerde kennis en over ruimschootse ervaring.

Ziekteverschijnselen en herkenning van roetschorsziekte

Roetschorsziekte op met name (gewone) esdoorn, wordt veroorzaakt door de schimmel Cryptostroma corticale. Dit is een zwakteparasiet die de bomen binnenkomt via wonden door bijvoorbeeld schade en snoei. Deze roetschorsziekte-schimmel is niet in staat via intacte bast of bladlittekens binnen te dringen. De schimmel vestigt zich in de houtstructuur van de boom en verspreidt zich verticaal.

De sporenontwikkeling bij roetschorsziekte wordt vooral gestimuleerd door een afname van de conditie van de boom, langdurige droogte en buitentemperaturen boven de 20˚C. De grote sporendrift is nagenoeg jaarrond waar te nemen. Het voornaamste kenmerk van de roetschorsziekte is de overheersende zwartverkleuring die ontstaat door een sterke sporenvorming op de stam. Roetschorsziekte heeft een latent karakter, maar indien er vermoedens zijn van roetschorsziekte, kan men, mits men met beleid te werk gaat, een monster nemen van de desbetreffende boom en dit naar Terra Nostra opsturen. Indien laboratoriumonderzoek de vermoedens van roetschorsziekte bevestigt, moet de aangetaste boom zo snel mogelijk verwijderd worden.

Bescherming medewerkers en burgers bij de aanpak van roetschorsziekte

Sporen van de roetschorsziekte kunnen chronische longontsteking veroorzaken, daarom moet de aanpak van roetschorsziekte zorgvuldig gebeuren. Werkgevers hebben altijd, dus ook bij de aanpak van roetschorsziekte, de zorgplicht om de veiligheid en gezondheid van werknemers te beschermen.

De boomspecialisten van Nationale Bomenbank werken zoals gezegd volgens het protocol voor de aanpak van roetschorsziekte. Het protocol schrijft voor dat personen die in en met de besmette bomen werken, luchtwegen en ogen dienen af te schermen. Adembescherming kan met een overdrukmasker met P3 filter. Ook raadt het protocol aan om bij de aanpak van roetschorsziekte beschermende overalls te dragen.

Sporendrift voorkomen tijdens de aanpak van roetschorsziekte

Bij de aanpak van roetschorsziekte moet sporendrift beperkt worden. De boomspecialisten van Nationale Bomenbank treffen niet alleen voorzorgsmaatregelen om zichzelf te beschermen binnen de aanpak van roetschorsziekte, ook beschermen zij burgers tijdens de aanpak van aangetaste bomen. Dat doen zij door het besmette hout tijdens het rooiproces zoveel mogelijk nat te houden. Ze werken in de aanpak van roetschorsziekte met een waterwagen om de sporendrift te beperken.

In een woonomgeving kunnen met roetschorsziekte besmette bomen tijdens de aanpak gerooid en afgedekt worden met een dikke laag grond. Maar in veel gevallen is er geen ruimte om de gerooide, besmette bomen te laten liggen en zullen ze afgedekt vervoerd moeten worden naar een locatie waar ze worden verstookt of verkleind. Het met roetschorsziekte besmette hout kan verkleind worden door een shredder of chipper, mits die uitdrukkelijk is aangepast om de sporendrift te beperken. Nationale Bomenbank heeft al haar in te zetten machines speciaal hiervoor aangepast. Sporendrift wordt hiermee voorkomen en naast omstaanders zijn ook de machinisten beschermt.

Bomen die aangetast zijn met roetschorsziekte worden gezien als een afvalstof, de je niet mag begraven of verstoken zonder vergunning van bevoegd gezag. Het verbranden van het met roetschorsziekte aangetaste materiaal is echter wel mogelijk. Nationale Bomenbank heeft speciale afspraken met een biomassacentrale die een aparte werkstroom ingericht heeft die borgt dat dat medewerkers niet het risico lopen om sporen van de roetschorsziekte in te ademen.

Advies en verwerking binnen de aanpak van roetschorsziekte

Nationale Bomenbank heeft alle kennis in huis over het actuele protocol voor de aanpak van roetschorsziekte. Onze boomspecialisten kunnen zowel uitgebreid advies verstrekken over de aanpak van roetschorsziekte als een rol vervullen in het determineren van de roetschorsziekte en het verwijderen van besmette bomen.